Lagu daerah adalah lagu atau musik yang berasal dari suatu daerah tertentu dan menjadi populer dinyanyikan baik oleh rakyat daerah tersebut maupun rakyat lainnya. Bentuk lagu ini sangat sederhana dan menggunakan bahasa daerah atau bahasa setempat. Lagu daerah banyak yang bertemakan kehidupan sehari-hari sehingga mudah untuk dipahami dan mudah diterima dalam berbagai kegiatan rakyat. Pada umumnya pencipta lagu daerah ini tidak diketahui lagi alias noname (NN).
Menurut sifat dan keberasalannya lagu daerah dibedakan menjadi dua. Lagu rakyat dan Lagu klasik. Lagu rakyat yaitu lagu yang berasal dari rakyat di suatu daerah. Lagu rakyat tersebar secara alami yang disampaikan secara lisan dan turun-temurun. Contoh lagu rakyat yaitu lagu yang dipakai untuk pernikahan, kematian, berladang, berlayar, menenun, dsb.
Lagu klasik yaitu lagu yang dikembangkan di pusat-pusat pemerintahan rakyat lama seperti ibikota kerajaan atau kesultanan. Lagu klasik dinilai lebih agung dibandingkan lagu rakyat saat pembawaannya. Ini disebabkan karena lagu klasik memiliki fungsi yang lain, yaitu diterapkan pada upacara-upacara adat kerajaan.
B. FUNGSI LAGU DAERAH
1. Upacara Adat.
Di Sumba sebagai pengiring roh dalam upacara Merapu dan musik angklung dalam upacara Seren Taun (panen padi) di Sunda.
2. Pengiring tari dan pertunjukan
Lagu lagu langgam yang dipadu dengan gamelan di jawa dipakai untuk mengiringi pementasan tari Serimpi di jawa tengah. Bisa juga dipakai unuk pertunjukan wayang kulit, kethoprak, ludruk, drama dsb.
3. Media Bermain
Contohnya cublak cublak suweng dari Jawa Tengah, ampar ampar pisang di Kalimantan Selatan, dan pok ame ame dari Betawi.
4. Sebagai media komunikasi
Pertunjukan musik atau lagu di suatu tempat dapat dipakai media komunikasi secara tidak langsung yang ditandakan dengan banyaknya orang yang melihat pertunjukan.
5. Sebagai media penerangan
Kini lagu dalam aneka iklan layanan masyarakat maupun lagu populer dipakai sebagai media penerangan. Contohnya lagu tentang pemilu, imunisasi, juga lagu bernafaskan agama menjalankan fungsi ini.
C. CONTOH LAGU DAERAH
No | Nama Lagu | Asal Daerah |
---|---|---|
1 | Ambon Manise | Maluku |
2 | Ammac Ciang | Sulawesi Selatan |
3 | Ampar-Ampar Pisang | Kalimantan Selatan |
4 | Anak Daro | Sumatera Barat |
5 | Anak Kambing Saya | Nusa Tenggara Timur |
6 | Anak Kukang | Sulawesi Selatan |
7 | Anging Mamiri | Sulawesi Selatan |
8 | Anju Ahu | Sumatera Utara |
9 | Apuse | Papua |
10 | Ati Raja | Sulawesi Selatan |
11 | Ayam Den Lapeh | Sumatera Barat |
12 | Ayo Mama | Maluku |
13 | Badindin | Sumatera Barat |
14 | Bajing Luncat | Jawa Barat |
15 | Bapak Pucung | Jawa Tengah |
16 | Barek Solok | Sumatera Barat |
17 | Batanghari | Jambi |
18 | Batti'batti | Sulawesi Selatan |
19 | Bebalon | Kalimantan Utara |
20 | Bolelebo | Nusa Tenggara Timur |
21 | Bubuy Bulan | Jawa Barat |
22 | Buka Pintu | Maluku |
23 | Bungong Jeumpa | Aceh |
24 | Burung Kakatua | Maluku |
25 | Burung Tantina | Maluku |
26 | Butet | Sumatera Utara |
27 | Cik Cik Periuk | Kalimantan Barat |
28 | Cangget Agung | Lampung |
29 | Cikala Le Pongpong | Sumatera Utara |
30 | Cing Cangkeling | Jawa Barat |
31 | Cublak-cublak Suweng | Jawa Timur |
32 | Cuk Mak Ilang | Sumatera Selatan |
33 | Dabu-Dabu | Gorontalo |
34 | Dago Inang Sarge | Sumatera Utara |
35 | Dayung Palinggam | Sumatera Barat |
36 | Dayung Sampan | Banten |
37 | Dek Sangke | Sumatera Selatan |
38 | Desaku | Nusa Tenggara Timur |
39 | Dewa Ayu | Bali |
40 | Dodoi Si Dodoi | Jambi |
41 | E Mambo Simbo | Papua |
42 | Es Lilin | Jawa Barat |
43 | Esa Mokan | Sulawesi Utara |
44 | Gadis Taruna | Sulawesi Utara |
45 | Gai Bintang | Jawa Timur Madura |
46 | Gambang Suling | Jawa Tengah |
47 | Ganrang Pakarena | Sulawesi Selatan |
48 | Gek Kepriye | Jawa Tengah |
49 | Gelang Sipaku Gelang | Sumatera Barat |
50 | Goro-Goro Ne | Maluku |
51 | Gundhul Pacul | Jawa Tengah |
52 | Gunung Salahatu | Maluku |
53 | Hela Rotan | Maluku |
54 | Helele U Ala De Teang | Nusa Tenggara Barat |
55 | Huhatee | Maluku |
56 | Ilir-Ilir | Jawa Tengah |
57 | Indung-Indung | Kalimantan Timur |
58 | Injit-Injit Semut | Jambi |
59 | Jali-Jali | Jakarta |
60 | Jamuran | Jawa Tengah |
61 | Jaranan | Jawa Tengah |
62 | Janger | Bali |
63 | Jereh Bu Guru | Banten |
64 | Ka Parak Tingga | Sumatera Barat |
65 | Kabile-Bile | Sumatera Selatan |
66 | Kalayar | Kalimantan Tengah |
67 | Kambanglah Bungo | Sumatera Barat |
68 | Kampuang Nan Jauh Di Mato | Sumatera Barat |
69 | Kaparak Tingga | Sumatera Barat |
70 | Kembang Malathe | Jawa Timur |
71 | Keraban Sape | Jawa Timur |
72 | Keroncong Kemayoran | Jakarta |
73 | Ketabo | Sumatera Utara |
74 | Kicir-Kicir | Jakarta |
75 | Kole-Kole | Maluku |
76 | Kutang Barendo | Riau |
77 | Lah Laruik Sanjo | Sumatera Barat |
78 | Lalan Belek | Bengkulu |
79 | Lancang Kuning | Riau |
80 | Leleng Ma Hupaima | Sumatera Utara |
81 | Lembah Alas | Aceh |
82 | Lembe-lembe | Maluku |
83 | Lenggang Kangkong | Jakarta |
84 | Lerang Wutun | Nusa Tenggara Timur |
85 | Lipang Lipandang | Lampung |
86 | Lisoi | Sumatera Utara |
87 | Ma Rencong | Sulawesi Selatan |
88 | Macepet Cepetan | Bali |
89 | Madekdek Magambiri | Sumatera Utara |
90 | Mak Inang | Sumatera Barat |
91 | Malam Baiko | Sumatera Barat |
92 | Mande-mande | Maluku |
93 | Manuk Dadali | Jawa Barat |
94 | Marencong-rencong | Sulawesi Selatan |
95 | Mariam Tomong | Sumatera Utara |
96 | Mejangeran | Bali |
97 | Meyong-Meyong | Bali |
98 | Moree | Nusa Tenggara Barat |
99 | Naik-Naik Ke Puncak Gunung | Maluku |
100 | Naluya | Kalimantan Tengah |
101 | Nasonang Dohita Nadua | Sumatera Utara |
102 | Neng Geulis | Jawa Barat |
103 | Nenun | Jawa Barat |
104 | Ngusak Asik | Bali |
105 | Nona Manis Siapa Yang Punya | Maluku |
106 | O Ina Ni Keke | Sulawesi Utara |
107 | Oh Adingkoh | Kalimantan Timur |
108 | Ondel Ondel | Jakarta |
109 | O Nina Noi | Nusa Tenggara Timur |
110 | O Ulate | Maluku |
111 | Ole Sioh | Maluku |
112 | Orere | Nusa Tenggara Timur |
113 | Orlen-orlen | Nusa Tenggara Barat |
114 | O'pio | Sumatera Utara |
115 | Ocu Maantau | Riau |
116 | Pai Mura Rame | Nusa Tenggara Barat |
117 | Palu Lempong Popi | Kalimantan Tengah |
118 | Pakarena | Sulawesi Selatan |
119 | Paku Gelang | Sumatera Barat |
120 | Panon Hideung | Jawa Barat |
121 | Paris Barantai | Kalimantan Selatan |
122 | Peia Tawa-Tawa | Sulawesi Tenggara |
123 | Pepepling | Jawa Barat |
124 | Peuyeum Bandung | Jawa Barat |
125 | Pileuleuyan | Jawa Barat |
126 | Pinang Muda | Jambi |
127 | Pinang Sendawar | Kalimantan Utara |
128 | Piso Surit | Sumatera Utara |
129 | Pitik Tukung | Yogyakarta |
130 | Potong Bebek Angsa | Nusa Tenggara Timur |
131 | Puteri Ayu | Bali |
132 | Rambadia | Sumatera Utara |
133 | Rang Talu | Sumatera Barat |
134 | Rasa Sayange | Maluku |
135 | Ronggeng | Jakarta |
136 | Sajojo | Papua |
137 | Sansaro | Sumatera Barat |
138 | Sapu Nyere Pegat Simpai | Jawa Barat |
139 | Saputangan Bapuncu Ampat | Kalimantan Selatan |
140 | Sarinande | Maluku |
141 | Saule | Maluku |
142 | Say Selamat Masinegar | Sumatera Utara |
143 | Sayang Kene | Maluku |
144 | Selendang Mayang | Jambi |
145 | Sengko-sengko | Sumatera Utara |
146 | Seringgit Dua Kupang | Sumatera Barat |
147 | Si Patokaan | Sulawesi Utara |
148 | Sigulempong | Sumatera Utara |
149 | Sik Sik Sibatumanikam | Sumatera Utara |
149 | Sinanggar Tulo | Sumatera Utara |
150 | Sing Sing So | Sumatera Utara |
151 | Sinom | Yogyakarta |
152 | Sirih Kuning | Jakarta |
153 | Sitara Tillo | Sulawesi Utara |
154 | Siwalima Arika | Maluku |
155 | Soleram | Riau |
156 | Sory Ya Katulla | Sumatera Utara |
157 | Sudah Berlayar | Maluku |
158 | Sungai Suci | Bengkulu |
159 | Surilang | Jakarta |
160 | Suwe Ora Jamu | Yogyakarta |
161 | Tahanusangkara | Sulawesi Utara |
162 | Tak Tong-Tong | Sumatera Barat |
163 | Tan Mahurang | Sulawesi Utara |
164 | Tana Wolio | Sulawesi Tenggara |
165 | Tanase | Maluku |
166 | Tanduk Majeng | Jawa Timur Madura |
167 | Tari Bali | Bali |
168 | Tari Payung | Sumatera Barat |
169 | Tari Tanggai | Sumatera Selatan |
170 | Tarutung Na Uli | Sumatera Utara (Tapanuli Utara) |
171 | Te Kate Dipanah | Yogyakarta |
172 | Tebe Onana | Nusa Tenggara Barat |
173 | Timang-Timang Anakku Sayang | Jambi |
174 | Tokecang | Jawa Barat |
175 | Toki Tifa | Maluku |
176 | Tondok Kadadiangku | Sulawesi Tengah |
177 | Tope Gugu | Sulawesi Tengah |
178 | Tumpi Wayu | Kalimantan Tengah |
179 | Tuyang | Kalimantan Utara |
180 | Tong Sarakah | Banten |
181 | Umang-umang | Bengkulu |
182 | Waktu Hujan Sore-sore | Maluku |
183 | Warung Pojok | Jawa Barat |
184 | Yamko Rambe Yamko | Papua |
185 | Zapin Laksmana Raja di Laut | Riau |
186 | Zapin Pantai Solop | Riau |
187 | Keroncong Kemayoran | Jakarta |
188 | Manasai | Kalimantan Tengah |
189 | Oh Indang Oh Apang | Kalimantan Tengah |
190 | Binde Biluhuta | Gorontalo |
191 | Bawi Kuwu | Kalimantan Tengah |
192 | Ratu Anom | Bali |
193 | Tutu Koda | Nusa Tenggara Barat |
194 | Tanoh Lado | Lampung |
195 | Sang Bumi Ghuwai Jughai | Lampung |
196 | Bumi Lampung | Lampung |
197 | Sakai Sambayan | Lampung |
198 | Rek Ayo Rek | Jawa Timur |
199 | Nuluya | Kalimantan Tengah |
200 | Aek Kapuas | Kalimantan Barat |
201 | Masjid Jami' | Kalimantan Barat |
202 | Alon-Alon | Kalimantan Barat |
203 | Kapal Belon | Kalimantan Barat |
204 | Seminung | Lampung |
205 | Muloh Tungga | Lampung |
206 | Penyandangan | Lampung |
207 | Anak Tupai | Lampung |
208 | Adi-adi Laun Lambar | Lampung |
209 | Kelayar | Kalimantan Tengah |
210 | Padhang Wulan | Jawa Tengah |
211 | Moholunga | Gorontalo |
212 | Tahuli Li Mama | Gorontalo |
Tidak ada komentar:
Posting Komentar